Kambiyo Senetlerinde İmzaya İtiraz ve Takibin İptali Nedir?
Borçlu tarafında imzaya itiraz dilekçesi hazırlanarak; kambiyo senetleri kapsamında yer alan; bono, poliçe, çek vb. unsurlar için başlatılan yasal takibin durdurulması mümkündür. İtiraz dilekçesinde kişi imzaya itiraz ettiğini açıkça belirtmelidir. İmzaya itirazın belirtilmediği durumlarda söz konusu borcu doğuran belge üzerindeki imza kabul edilmiş sayılmaktadır. İcra mahkemelerine takibin başlatılmasının ardından 5 gün içinde itiraz edilebilmektedir.
İmzaya itiraz davaları duruşmalı olarak icra mahkemeleri tarafından görülmektedir. Takibe neden olan borç unsuru üzerinde kişi kendi imzasının olmadığı iddiasıyla bu davaları açabilmektedir. Şayet iddiasının kanıtlanması halinde icra takibi durdurulur ve davalı hakkında yasal süreç başlatılır.
Bu önemli hususun belirtilmediği durumunda kambiyo senet kapsamında atılmış olan imzayı kabul etmiş sayılacaktır. İmzaya yapılan itiraz, satıştan başka icra işlemlerini durduran bir husus değildir.
Fakat icra hakimi, borçlu kişinin dilekçesinde yazan bilgilere göre imzaya itirazı ciddi olarak kabul etmesi halinde, alacaklıya tebliğe gerek görmez ve itirazla ilgili esas kararın verilmesine kadar icra takip işlemlerini durdurabilir.
Bundan dolayı hazırlanan dilekçenin usulü ve içeriği oldukça önemlidir. Bu dilekçenin avukat desteği ile hazırlanması önerilmektedir.
İmzaya İtiraz Nerede ve Nasıl Yapılır?
İmzaya itiraz takibin başlatıldığı icra hukuk mahkemesine yapılmalıdır. İmzaya itirazın ayrıca ve açıkça yapılması gerekmektedir. Yapılan itirazda açıkça imzaya itiraz edildiğinin mutlaka belirtilmesi gerekmektedir. Örnek vermek gerekirse “senetteki imza bana ait değildir, imzaya itiraz ediyorum”, “imzaya itiraz ediyorum”, “imza sahtedir”,şeklindeki ibareler, yapılan itirazın imzaya itiraz olduğunu açıkça belli eden ifadeler kullanılmalıdır. Aksi takdirde yapılan itiraz imzaya değil borca itiraz olarak kabul edilir ve bu noktadan sonra artık bir daha imzaya itiraz edilemez.
Kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takiplerde ise imzaya itirazın icra mahkemesine bir dilekçeyle yapılması gerekir. (İcra ve İflâs Kanunu madde 60/3, 62, 168/4)
İmzaya İtiraz Nasıl İncelenir?
İmzaya itiraz İİK m,170’de özel olarak düzenlendiğinden, imzaya itiraz hakkında İİK’nun 170.maddesinin uygulanması zorunludur ; yani, imzanın inkarı nedenine dayalı sahtelik iddiası hakkında genel nitelikte olan HMK m.209 hükmünün uygulama yeri yoktur.
Buna göre, icra mahkemesinde imzaya itiraz eden borçlu, alacaklının dayandığı senet hakkında genel mahkemede sahtelik davası (HMK m.208 vd) açarsa, bu dava, icra mahkemesinin imzaya itirazı incelemesine engel teşkil etmez. Yani, icra mahkemesi, genel mahkemedeki sahtelik davasının sonuçlanmazını bekletici mesele yapamaz. Çünkü, imzaya itiraz ve incelenmesi İİK m.l70’de özel olarak düzenlenmiştir. Bu nedenle, icra mahkemesindeki imza inkarı nedenine dayalı sahtelik iddiası hakkında, genel nitelikte olan HMK m.209 hükmünün uygulama yeri yoktur.
İcra mahkemesi, imzaya itiraz hakkındaki incelemesini de mutlaka duruşmalı olarak yapar (m,170/b, m.70); duruşma yapılmadan dosya (evrak) üzerinde inceleme ile yetinilerek, imzaya itiraz hakkında nihaî karar verilmesi kanuna aykırıdır .
İcra mahkemesi, imza incelemesini, m.68/a,IV hükmüne göre yapar (m. 170,111)İ
İmzaya İtirazın Kabul Edilmesiyle Hangi Cezalar Uygulanır?
İcra mahkemesine imzaya itiraz gerekçesiyle başvuran kişilerin haklılıklarının ortaya çıkması halinde, takibe konu olan alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla tazminat ve alacağın %10’u kadar para cezası verilebilmektedir. Alacaklı tarafından mahkemeye dava açılması halinde para cezası ertelenir. Genel mahkemede açılan davanın alacaklı tarafından kazanılmasıyla para cezası ortadan kaldırılmaktadır.
İmzaya İtiraz İ.İ.K kapsamında satıştan başka icra takiplerini durdurmamaktadır. Mahkemenin itirazı ciddi görmesi halinde tebliğe gerek olmadan takip durdurulabilmektedir. Gerekli incelemelerin ardından itirazın kabul edilmesi halinde takip durdurulmaktadır. Bunun dışında tek başına imzaya itiraz söz konusu takibin durdurulması için yeterli olmamaktadır.
İmzaya İtiraz Kabul Edildikten Sonra Ne Karar Verilir?
İmzaya itirazın kabul edilmesi halinde davanın gidişatına ve dosya bilgilerine göre karar verilmektedir. İmzaya itiraz kabul edildikten sonra:
- Alacaklı olan kişinin kambiyo senedini takibe koyma sebebi dolayısıyla kötü niyet, kasti ya da ağır ihmal söz konusu olduğunda kişi tazminat vermek zorunda kalacaktır.
- Mahkeme ve dosya bilgilerine göre verilen karar alacaklının aleyhine alacağın %10’u kadar para cezası verilebilir.
- Kararın kesinleşmesi ile beraber takip de iptal edilmektedir. Şayet borçlunun malları haciz edilmiş ise bu hacizler iptal edilir. Borçlu olan kişiden haciz ile alınan para alacaklıya ödenmiş ise, para alacaklıdan borçluya verilir.
İmzaya itiraz davalarında avukatla takip ,sunulan belgeler ve dilekçe içeriği davanın kazanılması için oldukça önemlidir.
Kanundaki Süre Geçtikten Sonra İtiraz Etmek Mümkün Mü ?
İtiraz süresinin kesin olması kuralının istisnası gecikmiş itirazdır. Borçlu , kusuru olmaksızın bir engel sebebiyle süresinde ödeme emrine itiraz edemezse , bu itirazını sonradan yapabilir. Örnek olarak borçlunun ödeme emri tebliği sırasında doğal bir afetle karşılaşması,ağır bir hastalığa yakalanması ve korona olması gibi durumlarda gecikmiş itiraz yapılabilir.
Gecikmiş itiraz icra dairesinin bulunduğu yerdeki icra mahkemesine yapılır ve süresi itiraz edememeyi gerektiren engelin ortadan kalkmasından itibaren 3 gündür. Ancak gecikmiş itirazda itiraz takibi kendiliğinden durdurmayacak ve icra mahkemesi öncelikle takibin durup durmayacağına karar verecektir.
Avukatla Dava Takibi Neden Önemlidir?
Davanın avukatla takip edilmesi çok önemlidir. Özellikle yetki verilmiş bir avukat, davanın tıkanması veya yavaş ilerlemesini hızlandırmak için gerekli yasal işlemleri yapabilir. Taraf, davanın olumsuz yönde ilerlediğini öğrenince, avukatına danışarak varsa gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayabilir.
Ayrıca dava takibini yapan avukatlar, davanın muhtemel sonuçları ile ilgili müvekkillerine bilgi de verirler. Davanın takibini yapan avukatlar, gerekli durumlarda ilave deliller toplayarak veya uzlaştırma yoluna gidilmesini önererek, müvekkillerinin zarara uğramasını engelleyebilirler. Bu nedenle davalarınızı Erzincan Avukatla takip etmenizde fayda vardır.
Daha fazla makale için tıklayınız.
Dolandırıcılık Suçu ve Cezası Nedir?
“Kambiyo Senetlerinde İmzaya İtiraz ve Takibin İptali Nedir?” üzerine 2 yorum