Kira Sözleşmesi Nedir? Nasıl Hazırlanır?
Kira sözleşmesi TBK’nun 299’uncu maddesindeki tanıma göre, kiraya verenin bir malını belli bir bedel karşılığında kiralayana; kira sözleşmesinde belirlenen süre boyunca kullandırma ve yararlandırma borcuna girdiği bir sözleşme türüdür. Kira sözleşmesi, diğer kullandırma amacını taşıyan sözleşmeler için de önemli bir yere sahiptir.
Kira akdi ivazlı (Karşılıklı) sözleşmelerdendir. Kira akdinde ivaz kural olarak parayla ödenir. Kira bedelinin belirlenmiş ya da objektif olarak belirlenebilir olması gerekir. Kiracı, kira bedelini aksine sözleşme veya yerel adet yoksa her ayın son günü ya da en geç sözleşmenin bitiminde ödemekle yükümlüdür.
Sözleşme serbestisi gereği taraflar kira bedelini serbestçe belirler. Eğer taraflar arasında kira bedelinde uyuşmazlık yaşanırsa hâkim, kira miktarını dürüstlük kurallarını dikkate alarak emsal ve rayiç kira bedellerine göre belirler. Bu davaya uyarlama davası denilmektedir.
Kira Sözleşmesi Türleri Nelerdir?
Kira sözleşmesi Türk Borçlar Kanunu’nda üç ayrımda düzenlenmiştir.
Kanuna göre kira akdi türleri şunlardır:
- Adi kira sözleşmesi
- Konut ve çatılı işyeri kirası
- Ürün kirası
Kira Sözleşmesinin Konusu Nedir?
Kira sözleşmesinin konusu taşınır veya taşınmazdır. Kira sözleşmesinin konusu kural olarak misli olmayan veya tüketilemeyen bir mal olmalıdır. Bir eşyanın tamamı kadar bir kısmı da kiraya verilebilir. Sözleşmenin hüküm doğurabilmesi için kira konusunun kullanımının bırakılması, kira bedelinin belirli ya da belirlenebilir olması ve tarafların anlaşması yeterlidir. Son olarak kira sözleşmesi bir geçerlilik şekline tabi değildir. Açık veya örtülü irade beyanlarına dayalı olarak, şekle tabi olmaksızın kurulabilir.Hatta sözleşme olmadan bile taşınmaz kiraya verilebilmektedir.
Kira Sözleşmesinin Unsurları Nedir?
- Tarafların anlaşması
Kira sözleşmesinin oluşabilmesi için ilk şart tarafların karşılıklı olarak anlaşmalarıdır.
- Bir şeyin kullanılmasının devri
Kira sözleşmesinin kurulmasıyla kiralayan, sözleşmenin konusu olan mal veya hakkı geçici bir süreyle karşı tarafa kullandırma hakkını verir. Kiracıya devredilen kullanma hakkı kira süresiyle sınırlı olup kira sözleşmesinin sona ermesiyle beraber kiralananı kiralayana iade etmekle yükümlüdür.
- Kira bedeli
Kiracı, kiralananı kullanmak karşılığında kiralayana bir miktar para ödemek yükümlülüğündedir.
Kira sözleşmesinin kurulması herhangi bir şekil şartına bağlanmamıştır. Fakat ispat bakımından kira sözleşmesinin yazılı olarak yapılması daha uygun olacaktır.
Bütün bu unsurların var olmasıyla birlikte kira sözleşmesi kurulur. Kira sözleşmesinin kurulmasıyla birlikte kiracının ve kiralayanın bazı hak ve yükümlülükleri ortaya çıkar.
Alt Kira Sözleşmesi Nedir ? Nasıl Yapılır?
Alt kira sözleşmesi, kiracının başka birine zarar vermemek koşuluyla söz konusu gayrimenkulün tamamen veya kısmen kiralanmasıdır. Kiracı tarafından ev sahibi ile yasal sözleşme yapılarak, kiracının evi başka birine kiralaması mümkündür.
Sözleşmede kiraya verenin iradesi ile kendisine devredilen kişi, sözleşmeden kiracı yerine geçmektedir. Hakkı devreden kiracının, kiraya veren kişiye karşı borçlarından kurtulması mümkündür.
Türk Borçlar Kanunu kapsamında alt kira ve kullanım hakkının devrine ilişkin tanımlamalara yer verilmiştir. Madde 322 kapsamında; kiracı, kiraya veren kişiye zarar verecek değişikliğe yol açmadan başkasına kiraya kısmen veya tamamen verebilir. Kullanım hakkının devredilmesi de aynı yöntemler ile mümkündür.
Kira Sözleşmesinde Bulunması Gerekenler Nelerdir?
Kira sözleşmesinde ; tarafların adı soyadı, TC kimlik numaraları ve adreslerini bulunmalıdır. Zira kira sözleşmesi kaynaklı bir sorun çıkması durumunda taraflarca ilk başvurulacak şey, yazılı bildirim ya da tebligatlar açısından birbirlerinin adresidir. Bu bağlamda iletişim bilgileri de sorunun hızlı çözümlenmesi açısından önem taşımaktadır.
Aynı zamanda kiralanan taşınmazın adresinin de kira sözleşmesinde yer alması, hangi taşınmazın kiralandığının tespiti açısından da önem taşımaktadır. Kimlik fotokopilerinin (varsa kefilin de) kira sözleşmesine eklenmesi, tarafların birbirlerine duyacağı güven ve gerektiği takdirde yargısal anlamda önem taşır.
İletişim bilgileri dışında kira sözleşmesinde bulunması gereken bir başka içerik, kira sözleşmesinin imzalandığı tarih, kiranın başlangıç ve sona erme tarihidir. Kira sözleşmesinin başlangıç ve bitiş tarihi, tarafların birbirlerine karşı pek çok yükümlülüğü açısından baz alınacak tarih olduğu gibi aynı zamanda taşınmazın tahliyesi açısından oldukça önemlidir.
Kira Artış Oranı Nasıl Belirlenir?
Kira artış oranının da kira sözleşmesinde mutlak surette bulunması gerekir. Kira bedeline hangi oran üzerinden artış yapılacağı bu oran üzerinden belirlenir. Kira artış oranı, son zamanlarda oldukça değişken bir yapıya sahip olduğundan bu oranın da güncel hali ile kira sözleşmesinde yer alması bu nedenle taraflar arasında çıkabilecek uyuşmazlıkların da önüne geçecektir.
Kira Kontratı Nedir?
Sözleşmenin tarafları, kiracı ve kiraya verendir. Kiracı, bu sözleşmeyle belirli bir gayrimenkulü kullanma ve ondan yararlanma yetkisini karşı tarafa vermektedir. Kiracı da bunun karşılığında kararlaştırılan bedel ödemeyi taahhüt eder. İşte bu sözleşmeye, gündelik hayatta kira kontratı adı verilir. Bu kontrat belirli bir süre öngörülerek yapılabileceği gibi belirsiz süreli olarak da yapılabilir.
Kira Sözleşmesi Örneğinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kırtasiyelerde satılan kira sözleşmesi örneği büyük ölçüde kanun maddelerinin tekrarından ibarettir. Zaten kanunda olan maddelerin kira sözleşmesinde de tekrar edilmesinin kimseye bir faydası bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinde önemli olan husus tarafların karşılıklı olarak yükümlülüklerinin net bir şekilde belirlenmesi ve uyulmaması ihtimaline karşı caydırıcı hükümler konulmasıdır.Bu nedenle avukat huzurunda bir sözleşme hazırlanması iki taraf açısından da menfaat dengesi kuracaktır.
Kira Sözleşmesi Örneği Nedir?
Kira sözleşmesi örneği, birçok internet sitesinde, arzuhalcilerde, kırtasiyelerde veya emlak ofislerinde bulunan taslak bir metindir. Kira sözleşmesi örneği olarak bilinen bu taslak metinlerde genel nitelikli bazı hükümler bulunur, kişilere ilişkin temel bilgiler boşluk doldurmalı olarak sözleşmeye yazılır.
Kira sözleşmesi örneği gibi boşluk doldurmalı metinler somut olaydan uzak, sürekli değişen mevzuata aykırılıklarla dolu ve uzun vadede ciddi anlamda olumsuz sonuç doğuracak metinlerdir.
Kira sözleşmesi örneği gibi taslak metinlerden uzak durulmalı ve her somut olaya özgü sözleşme hazırlanmalıdır. Bu noktada yapılacak en sağlıklı tercih ise deneyimli avukatlardan yardım almak olacaktır.
Özetle;
Kira sözleşmesi Türk Borçlar Kanunu’nun 299 ve devamı maddelerinde düzenleme alanı bulmuştur. Bu kapsamda kira sözleşmesi türleri adi kira, ürün kirası ve konut ve çatılı iş yeri kirası olarak belirlenmiştir. Kira akdi sözlü de yapılabilmektedir fakat yazılılık ispat açısından her zaman önem arz etmektedir.Tüm bu durumlar karşısında iki tarafın da değişen süreçler nedeniyle sorun yaşamaması için avukat yardımıyla bir sözleşme hazırlamasında fayda vardır.
Daha fazla makale için tıklayınız.
Hükümlünün ve Tutuklunun Avukatı ile Görüşme Hakkı Nedir?
“Kira Sözleşmesi Nedir? Nasıl Hazırlanır? ” üzerine bir yorum