Uyuşturucu Kullanma ve Bulundurma Suçu
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçunu işlemiş olacaktır .Uyuşturucu madde kullanma bulundurma suçu ile uyuşturucu madde ticareti suçunu birbiri ile karıştırmamak gerekmektedir.
Uyuşturucu madde bulundurma suçunda en önemli ölçüt yakalanan uyuşturucu maddenin miktarıdır. Kişisel ihtiyaç sınırını aşacak miktarda uyuşturucu madde bulundurmak uyuşturucu maddenin kişisel kullanım amacı dışında bulundurduğunun göstergesi olarak kabul edilmektedir.
Uyuşturucu maddeyi (esrar, eroin, kokain, bonzai, extasy vb.) kişisel kullanım amacıyla satın alan, herhangi bir surette uyuşturucu maddeyi kabul eden ve kullanma amacıyla bulunduran kişi uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçunu işlemiş olur. (TCK md.191)
Buradaki en önemli kriter, uyuşturucu maddesini kullanmak için bulundurmaktır. Yani suçun saikini oluşturan şey söz konusu maddeyi kullanmak için üstünüzde, konutunuzdaya da aracınızda bulundurmaktır. Bu nedenle Kişisel ihtiyacını aşacak şekilde uyuşturucu madde bulundurulması halinde, fail veya failler TCK 188 Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile cezalandırılmaktadır.
Uyuşturucu Kullanmanın Cezası Nedir?
Uyuşturucu kullanma suçunun cezası TCK madde 191’de şöyle belirlenmiştir; Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir.
Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.
Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir.
Kişinin, erteleme süresi zarfında;
- Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,
- Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması hâlinde, hakkında kamu davası açılır.
Uyuşturucu Kullanma Suçunun Cezasında Ağırlaştırma Sebepleri
Kullanmak için uyuşturucu bulunduran ve yakalatan kişi; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırıl
Uyuşturucu Cezası Hangi Durumlarda Para Cezasına Çevrilir ?
Uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçunun cezası adli para cezasına çevrilememektedir.TCK madde 191’e göre yaptırımı hapis cezası olmakla birlikte denetimli serbestlik veya davanın açılmasının ertelenmesi yönünde de karar verilebilir.
Uyuşturucu Kullanma Suçunu İşleyen Kişi Denetim Süresince Tekrar Uyuşturucu Kullanmaz İse
Şüpheli erteleme süresi zarfında kanunda belirtilen yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir. Başsavcılık tarafından, uyuşturucu kullanma suçunu işleyen kişi denetim süresince tekrar uyuşturucu kullanmaz ise soruşturma aşamasında takipsizlik kararı verilir.
Erteleme Süresi İçinde İkinci Kez Kullanmak İçin Uyuşturucu Bulundurmak
Erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması, ihlal nedeni sayılır ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmaz.
Bu konuda tekrar soruşturma başlatılmaz ve denetim süresince ikinci kez kullanmak için uyuşturucu yakalattığı için, şüpheli hakkında denetim süresini ihlali sebebiyle işlem başlatılır. özetle, 2 kez uyuşturucudan yakalanmak denetim ihlali sayılır ve şahıs cezalandırılır.
Şüpheli hakkında kamu davasının açılmasından sonra, uyuşturucu kullanma suçunun tekrar işlendiği iddiasıyla açılan soruşturmalarda kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilemez.
Kullanmak İçin Uyuşturucu Madde Bulundurma Suçunda Cezanın Ertelenmesi, Adli Para Cezasına Çevirme ve HAGB Durumları
Adli para cezası, uyuşturucu madde kullanma suçu, ceza miktarı nedeniyle adli para cezasına çevrilmeye elverişli suçlardan değildir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, uyuşturucu madde kullanma suçu nedeniyle, kamu davası açıldıktan sonra yapılan yargılama neticesinde hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı ilgili mahkeme tarafından sanığın hâl ve durumu da birlikte değerlendirildikten sonra verilebilir.Mahkeme sanığın yeniden aynı suçu işlemeyeceği kanaatine varırsa HAGB kararıverebilir.
Erteleme, uyuşturucu madde kullanma suçunun hapis cezası ertelenebilir.
Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunda Etkin Pişmanlık Hali (TCK192)
Türk Ceza Kanununun 192.maddesine göre;
(1) Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.
(2) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.
(3) Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
(4) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara veya sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz. (Ek cümle: 24/11/2016-6763/16 md.) Bu durumda kamu görevlileri ile sağlık mesleği mensuplarının 279 uncu ve 280 inci maddeler uyarınca suçu bildirme yükümlülüğü doğmaz.
Uyuşturucu Kullanma Suçunda Denetimli Serbestlik ve İhlali Durumları
Cumhuriyet savcısı, şüpheli hakkında 5 yıl süre ile kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verebilir. Bu kararın ardından dosya denetimli serbestlik müdürlüğüne gönderilir. Denetimli Serbestlik Müdürlüğü şüpheliye 10 gün içinde müdürlüğe başvurarak denetime başlamasını tebliğ eder.
Şüpheli 10 günlük yasal süresi içinde Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğüne başvurmadığı takdirde hakkında denetimli serbestlik programına uymadığına dair tutanak düzenlenip dosya tekrar savcılığa gönderilmektedir. Cumhuriyet savcısı tebliğe rağmen denetime uyulmadığı gerekçesiyle şüpheli hakkında bir iddianame düzenleyerek kamu davası açar.
Şüpheli, denetimli serbestlik programına başladıktan sonra 2 kez programı ihlal ettiği takdirde, denetim dosyası kapatılarak savcılığa iade edilir.
Şüpheli erteleme süresi içerisinde denetimli serbestlik yükümlülüklerine aykırı davranmaz ve yasakları ihlal etmezse, şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Uyuşturucu madde kullanma suçunun, ceza miktarı nedeniyle adli para cezasına çevrilmeye elverişli suçlardan olmaması nedeni ile bu suçtan verilen ceza adli para cezasına çevrilemez.
Uyuşturucu madde kullanma suçu nedeniyle, kamu davası açıldıktan sonra yapılan yargılama neticesinde takdir edilen ceza için hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesinde kanunen bir sakınca yoktur.
Uyuşturucu madde kullanma suçundan dolayı verilen hapis cezası ertelenebilir.
Uyuşturucu Madde Kullanma Suçunda Zamanaşımı Süresi
Söz konusu suç sebebiyle açılacak dava için zamanaşımı süresi 8 yıldır, görevli mahkeme ise asliye ceza mahkemesidir.
Uyuşturucu İle İlgili Davalarda Hangi Mahkemeler Görevli ve Yetkilidir ?
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, bulundurmak veya uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçu re’sen takibi gereken suçlardandır.Yani ilgili suçun işlenmesi durumunda suçun takibi şikayete bağlı değildir. Suçun asgari ve azami cezası göz önünde bulundurulduğunda dava asliye ceza mahkemesinde açılmaktadır.
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu, konut dokunulmazlığının ihlali suçu, kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu, hakaret suçu, özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, hırsızlık suçu, mala zarar verme suçu, yaralama suçu gibi suçlarda da asliye ceza mahkemesi görevlidir.
Bu suçlarda genel yetki kuralları uygulanacaktır.Davaya bakma yetkisi suçun işlendiği yer mahkemesine aittir.Suçun işlendiği yer belli değilse Ceza Muhakemesi Kanunda yer alan özel yetki kuralları uygulama alanı bulacaktır.
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, bulundurmak veya uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçu TCK m.66 hükmü gereğince 8 yıllık zamanaşımına tabiidir.
Uyuşturucu Madde Kullanma ve Bulundurma Suçu ile İlgili Yargıtay Kararları
” Ayrıca, TCK’nın 6545 sayılı Kanunun 68. maddesiyle değişik 191/4. maddesi uyarınca kişinin, erteleme süresi zarfında; kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi halinde hakkında kamu davası açılacaktır. Dosya Kapsamından şüphelinin tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar ettiğine ilişkin bilgi ve belgeye de rastlanmamıştır.” Yargıtay 9. Ceza Dairesi 2016/927 E., 2016/4447 K.
“Mersin’de oturan suç konusu net 5 gram eroini Mersin’den temin ederek yönetimindeki otomobille Adana’ya gelen sanığın, parkta oturduğu sırada.
Yanına gelen diğer sanık Mehmet’e sigara paketi içerisindeki eroini gösterip cebine koyması üzerine görevliler tarafından yakalanması; sanığın Adana’ya hasta ziyareti için geldiğini söylemesi; günlük kullanılacak eroin miktarının yaklaşık 60 miligram ve suç konusu eroinin yaklaşık 83 günlük ihtiyacı karşılayacak miktarda bulunması; somut olayda belirlenen zaman dilimine göre bu eroinin kişisel ihtiyaç miktarının çok üzerinde olması karşısında; sanığın eyleminin ” Satmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma”
suçunu oluşturduğu gözetilmeden, bu suçtan mahkumiyet hükmü kurulması gerekirken tek olan fiil nitelik yönünden ikiye ayrılarak ”uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan sanığın beraatine ve kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan ise sanık hakkında suç duyurusunda bulunulmasına” karar verilerek hükmün karıştırılması, yasaya aykırı, Cumhuriyet savcısının temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, hükmün BOZULMASINA, 10/01/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.” Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2010/32243 E., 2014/198 K.
Etkin pişmanlık hükümlerini düzenleyen 5237 sayılı TCK’nın 192.maddesinin 3.fıkrasında yer alan; “bu suçlar haber alındıktan sonra,gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir” şeklindeki düzenlemeye göre etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilmek için sanığın, suçun ortaya çıkmasına veya suç ortaklarının yakalanmasına yardımcı olması gerekir.
Somut olayda; sanık 04/03/2011 tarihinde 6.315 gram toz esrar ile yakalandıktan sonra bir miktar esrar daha olduğunu söylemesi ve yer göstermesi sonucunda 05/03/2011 tarihinde 2.930 gram toz esrar maddesinin daha ele geçirilmesinin suçun ortaya çıkmasına yardım olarak kabul edilemeyeceği, sanığın çantasında uyuşturucu madde ele geçmesinden sonra bakiye uyuşturucu maddenin yerini gösterip teslim etmesi,suçun niteliğini değiştirmeyeceği gibi soruşturmayı kolaylaştırma olarak da kabul edilemeyeceği, mahkemece sanık hakkında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmamasının yerinde olduğu anlaşıldığından, kanun yararına bozma isteminin reddine karar vermek gerekmiştir (Yargıtay 10. Ceza Dairesi K.2021/4168).
Kıbrıs’a uyuşturucu madde getireceğine ilişkin alınan istihbari bilgi üzerine takip edilen sanığın otelden çıktıktan sonra kolluk görevlilerince yakalandığı ve kaldığı otelde yapılan aramada yıllık 20 gram olan kullanım sınırının çok üzerinde net 296.1 gram eroinin ele geçirildiği anlaşıldığından; olay tutanağı içeriği, sanığın aşamalardaki savunmaları ve dosyadaki diğer bilgi ve belgeler dikkate alındığında, eylemi uyuşturucu madde ticareti yapma suçunu oluşturduğu gözetilmeden sanık hakkında kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçundan hüküm kurulması, bozma nedenidir (Yargıtay 10. Ceza Dairesi – 2017/2719).
Daha fazla makale için tıklayınız.
Ceza Hukukunda Basit Yargılama Usulü Nedir?
Ceza Yargılamasında Süre Tutum Dilekçesi
