Yaş Düzeltme Davası
“Yaş düzeltme davası ” nüfus cüzdanında görünen yaşı gerçeği yansıtmadığı için küçültmek veya büyütmek için açılan davadır.
Yaş düzeltme davası, kişinin nüfus kütüğünde (kimliğinde) yer alan doğum tarihinin değiştirilmesi amacıyla açılan bir dava türüdür.
Nüfus kaydında yer alan bilgiler. mahkeme kararı olmadan değiştirilemeyeceği için yaşlarında (doğum tarihi) değişiklik yapmak isteyen kişiler, yaş düzeltme davası açmak zorundadır.
Yaş düzeltme davası isminden de anlaşılacağı üzerine “Nüfus Kaydının Düzeltilmesi” olduğundan davayı açan kişi; mahkemeden, yaşın büyütülmesini isteyebileceği gibi küçültülmesini de isteyebilir.
Her ikisi içinde uygulanacak prosedür ve hukuki yol aynıdır. Mahkeme gerekli koşulların bulunması halinde kişinin talebini değerlendirip davanın kabulüne veya reddine karar verecektir.
Yaş Düzeltme Davasının Şartları Nelerdir?
Yaş büyütme ve küçültme nedenleri kişiden kişiye değişebileceği gibi genellikle kendisinden önce doğan kardeşinin kimliğinin kullanılması, köyde (sağlık kuruluşu dışında) doğum yapılması nedeniyle doğumun üzerinden birkaç yıl geçtikten sonra nüfusa kaydedilme sebebiyle doğum tarihinin yanlış tescil edilmesi sonucu ortaya çıkan askerlik, emeklilik, memur olma, sınava girme gibi sorunların giderilmesi amacıyla açılmaktadır.
Nedenleri değişmekle birlikte, yaş düzeltme davası kişinin istediği zaman herhangi bir nedenle açabileceği bir dava değildir.
Bu nedenle yaş düzeltme (büyütme ve küçültme) davalarının açılması ve sonuca bağlanması için Türk Medeni Kanunun aradığı şartların gerçekleşmesi gereklidir.
Yaş düzeltme davasının açılabilmesi için gerekli olan şartları şöyle sıralayabiliriz. Davacı kişinin,
- Hastanede veya doğum evinde doğmamış olması,
- Dış görünüşünün, iddia edilen yaşa uygun olması
- İddia edilen yaşta bir kardeşin bulunmaması (aynı anneden)
- Haklı bir sebebinin bulunması
şartlarının bir arada olması gereklidir.
Kemik Yaşı Nedir?
İnsan vücudu bulunduğu yaşa göre gelişim ve değişim göstermektedir. Kemikler de belirli yaşlara göre gelişim ve değişim göstermektedir. İşte kişinin kemik yapısı itibariyle ortaya çıkan yaşa kemik yaşı denilmektedir.
Kemik Yaşı Ölçümü Nasıl Yapılır?
Kimlikte yer alan yaş her zaman doğru olmayabilir. Bu durumda gerçek yaşı ortaya çıkarmak için kemik yaşına bakılır. Kemik yaşı denilen şey aslında iskeletin gelişmesi, olgunlaşma derecesidir. Hormonların ve diğer metabolik faktörlerin etkisiyle oluşan kemik yaşı, sol el bileği filmi tetkiki ile saptanır. Tespit edilen kemik yaşında 1-2 yıl kadar farklılık olsa da yaş tespit edilirken başvurulan en önemli ve güvenilir yöntemdir.
Kemik Yaşı Testi Kaç Yaşına Kadar Yapılır?
İnsanların fiziksel gelişimi belli bir döneme kadar devam eder ve durur. İşte bu nedenle kemik yaşının tespiti en fazla 25 yaşına kadar yapılabilmektedir.
Çünkü kemik, gelişimini 22-25 yaş aralığında tamamlayacaktır. Dolayısıyla bu yaş aralığından sonra kemik yaşının tespiti doğru sonuç vermeyecektir.
Kemik yaşının tespiti adli tıp kurumu aracılığı ile ya da bir sağlık kurumunda yapılır. Mahkeme, belirlenen kemik yaşını dikkate alarak bir karar verecektir
Yaş Düzeltme Davasında Kaç Tanık Gerekir?
Yaş düzeltme davalarında tanık sayısı açısından bir sınırlama yoktur. Yani kişinin iddiasını kanıtlayacak birden fazla kişi tanık olarak gösterilebilir. Ancak elbette tanığın iki kişiden az olmamasında yarar vardır. Hâkim, gerekli gördüğü hallerde gösterilen tanıklardan hepsini dinleyebileceği gibi diğer delillerle birlikte kendisinde yeterli kanaat oluştuğu takdirde sadece iki tanık dinlemekle de yetinebilir.
Yaş Düzeltme Davasında Abi, Kardeş Tanık Olarak Dinlenebilir Mi?
Yaş düzeltme davalarının amacı kişinin iddia ettiği yaşta olup olmadığının ortaya çıkarılmasıdır. İşte bu nedenle tanık olarak dinlenilen kişilerin, davacının abisi, kardeşi, kuzeni ya da arasında akrabalık bağı bulunan kişilerden birisinin olmasının bir sakıncası yoktur. Yeter ki, kişinin gerçek yaşını ortaya çıkaracak beyanda bulunsunlar.
Yaş Düzeltme Davasını Kimler Açabilir?
Yaş düzeltme davalarında davacı olarak, düzeltmeyi isteyen kişinin kendisi ile gerekli hallerde Cumhuriyet Savcıları tarafından açılabilir.
Yaş düzeltmesini isteme hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardandır. Dolayısıyla bu dava, yaşı değiştirilecek kişi tarafından açılmalıdır. Ancak kişi henüz fiil ehliyetine sahip değilse yani ergin değilse bu takdirde velisi ya da vasisi mahkemeden düzeltme talebinde bulunacaktır.
Diğer bir ihtimalde ise bu dava avukat yani vekil aracılığı ile açılabilir. Ancak bu hak kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan ancak vekaletnamede bu hususta özel yetki var ise dava açılıp takip edilebilir.
Yaş Düzeltme Davası Görevli Ve Yetkili Mahkeme
Yaş değiştirme / düzeltme davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise kişinin yerleşim yeri mahkemesidir.
Yaş Düzeltme Davalarında İspat
Yaş düzeltme davalarında en önemli ispat şekli kemik yaşı testidir. Ancak kemik yaşı testi en geç 25 yaşına kadar yapılabildiğinden bu testin yapılamadığı hallerde tanıkla ispat da mümkün olabilmektedir.
Yaş Düzeltme Davası Ne Kadar Sürer?
Yaş düzeltme davası uygulamadaki diğer davalara göre daha kısa sürede sonuçlanmaktadır. Yaş düzeltme davaları mahkemelerin yoğunluğuna göre 3 – 6- 9 ay arasında sonuçlanabilmektedir. Ancak davacının kemik yaşı testi için Adli Tıp Kurumu’na gönderilmesi halinde bu süre biraz daha uzayabilmektedir.
Vekaletnamede Özel Yetki Olmalıdır.
Yaş düzeltme davaları niteliği itibariyle kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardandır. Kişiye sıkı sıkıya haklar kural olarak kişi tarafından kullanılması gerekir. Dolayısıyla Erzincan Avukat tarafından dava açılacak ise, davacının vekaletname de özel olarak hangi hususlarda yetki verdiğini belirtmesi gerekir.
Bu itibarla; yaş düzeltme davaları için Erzincan Avukata verilen vekaletnamede Yaş Düzeltme Davası için yetki verildiği hususu açıkça belirtilmiş olmalıdır.
Yaş Düzeltme Davalarında Erzincan Avukatın Etkisi Nedir?
Yaş düzeltme davalarında erzincan avukat ile temsil çok önemlidir. Zira uygulamada her ne kadar yaş düzeltme davaları diğer davalar kıyasla kısa sürmekte ise de yapılacak en ufak hata yargılamayı uzatabilecek ve hak kayıplarına sebep olabilecektir. Örneğin uygulamada kişiler “yaş küçültme davası” “yaş büyütme davası” gibi nüfus kaydının düzeltilmesi davalarını anne ve babalarına yöneltmektedir.
Ancak bu tür davalar Nüfus Müdürlüğü’ne yöneltilmelidir. Bunun gibi çok sık yapılan hatalar çok büyük hak kayıplarına sebep olmaktadır. Bu hak kayıplarının önüne geçilebilmesi için nüfus davalarında uzman bir avukattan yardım alınmalıdır. Avukat sayesinde yargılama süreci sorunsuz ilerleyecek ve muhtemel hak kayıplarının önüne geçilecektir.
Emsal Yargıtay Kararları
Kemik Yaşına İlişkin Raporlar Arasında Çelişki Bulunmamalıdır.
Yargıtay 8.Hukuk Dairesi, Esas: 2020/401, Karar: 2020/1230, Karar Tarihi: 12.02.2020
“Doğum tarihinin düzeltilmesine ilişkin davalar diğer kayıt düzeltme davaları gibi kamu düzeni ile yakından ilgili bulunduğundan, hakim istemle bağlı kalmayarak kendiliğinden de yapacağı araştırma ile elde edeceği bulgulara göre doktor raporları, tanık anlatımları ve diğer belgeleri birlikte değerlendirerek öteki kayıtlarla çelişki yaratmayacak şekilde karar vermek durumundadır.
Mahkemece yaşı düzeltilmek istenen ……’in kemik yaşı için sağlık kurulu raporu alınmadığı, daha önce açılan ve takip edilmediğinden davanın açılmamış sayılmasına karar verilen Uşak 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/71 Esas sayılı dosyasına sunulan Uşak Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinin 21.02.2017 tarihli sağlık kurulu raporuna göre
(17 yaş sonu ile uyumlu) hükümlü ……’in 10.05.1998 olan doğum tarihinin 30.12.2000 olarak düzeltilmesine karar verildiği, ancak dosyada mevcut yaşı düzeltilmek istenilen ……’in işlediği suç dolayısı ile yargılandığı Uşak 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2011/383 Esas sayılı dosyasında alman 19.01.2012 tarihli raporda kemik yaşının 13 yaş ile uyumlu olduğunun rapor edildiği, her iki rapor birlikte değerlendirildiğinde kemik yaşına dair çelişki meydana geldiği anlaşılmıştır.
Mahkemece, her iki rapor arasında meydana gelen çelişkinin giderilmesi için ……’in kemik yaşı hususunda ayrıntılı rapor alınarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken raporlar arasında çelişki giderilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi,
Usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.”
Yaş küçültme Davası Dilekçe Örneği
ERZİNCAN NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : Ad-soyad (TC: ….)
ADRES :
VEKİLİ : …..
ADRES:
DAVALI : Nüfus Müdürlüğü
DAVA KONUSU : Yaş düzeltme talebimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
Müvekkilim …. , nüfus kayıtlarına göre ….. doğumlu olarak görünmekteyse de bu durum gerçek doğum tarihi Yansıtmamaktadır. (Bu bölümde değiştirilmek istenen yaş, gerekçeleri ayrıntılı bir şekilde somut olaya uygun olarak belirtilmelidir. Yine emsal yargı kararları da dilekçeye eklenmeli, ilgili kanun maddelerine de somut olay ile bağdaştırılarak dilekçede yer verilmelidir.)
Müvekkilimin dış görünüşü ve gerekirse kemik yaşının tespiti dikkate alındığı takdirde aslında … doğumlu değil … doğumlu olduğu açık bir şekilde ortaya çıkacaktır. Buna ilaveten konuya ilişkin tanık anlatımları da gösterecektir ki müvekkilin gerçek doğum tarihi … ‘dir.
Müvekkilin nüfus kaydındaki gerçeğe aykırı doğum tarihi dolayısıyla müvekkilim ciddi bir mağduriyet yaşamaktadır. ( Bu kısımda değiştirilmek istenen yaş/kimlikte görünen ile ilgili kişinin yaşadığı mağduriyetler açıklanmalıdır. Aynı zamanda somut olaya ilişkin Yargıtay kararlarının da eklenmesi davanın lehe sonuçlanması için oldukça önemlidir.)
HUKUKİ NEDENLER: TMK , Nüfus Kanunu ve sair ilgili mevzuat
HUKUKİ DELİLLER: Nüfus kayıtları, doğum tutanağı, bilirkişi, tanık ve diğer deliller
NETİCEİ TALEP : Yukarıda izah ettiğimiz ve sayın mahkemenin re’sen dikkate alacağı diğer sebeplerle müvekkilin doğum tarihinin …. olarak düzeltilmesine karar verilmesini vekaleten ve saygılarımla arz ve talep ederiz. ../../20..
Davacı Vekili
Av.Haşim Kartal
(E-İmzalıdır.)
Daha fazla makale için tıklayınız.
2021 -Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi
